Nadnercza mogą stanowić potencjalne miejsce przerzutów dla wielu nowotworów. Co więcej, przerzuty są drugim co do częstości typem guzów, poza łagodnymi gruczolakami, które występują w nadnerczach. Izolowane przerzuty do nadnerczy zdarzają się rzadko - z reguły są one wyrazem rozsianej choroby nowotworowej. Częste występowanie w nadnerczach zarówno przerzutów jak i łagodnych guzów wymaga wypracowania zarówno jednoznacznych schematów diagnostycznych, pozwalających dobrze różnicować te dwa typy guzów jak również schematów terapeutycznych. Próbę ich usystematyzowania wykonali Sancho i wsp. dokonując przeglądu anglojęzycznych badań opisujących sposoby postępowania w przypadku podejrzenia i wykrycia przerzutów do nadnerczy Autorzy przeanalizowali m.in. wskazania do operacji, dobór odpowiedniego badania obrazowego, wskazania do biopsji aspiracyjnej cienkoigłowej, a także same techniki operacyjne oraz skuteczność różnych schematów postępowania. Wnioski badaczy zostały przedyskutowane na zjeździe Workshop of the European Society of Endocrine Surgeons, gdzie udało się ustalić ostateczną wersję zaleceń.

Co najważniejsze, pacjentami z przerzutami do nadnerczy powinny zajmować się zespoły multidyscyplinarne. Za najlepszą metodę obrazowania przy podejrzeniu przerzutów do nadnerczy uznano pozytronową tomografię emisyjną w połączeniu z tomografią komputerową (PET/CT). W przypadku braku dostępu do tego badania lub gdy jego wyniki są niekonkluzywne, powinno się wykonać badanie CT lub rezonans magnetyczny. Ponadto, niezbędne jest wykonanie całego panelu badań hormonalnych. Biopsja zmiany w nadnerczu jest zarezerwowana do tych przypadków, w których metody inwazyjne nie dały jednoznacznej odpowiedzi.

Adrenalektomię należy rozważyć w przypadkach kiedy nadal możliwe jest opanowanie postępu choroby, kiedy przerzut jest ograniczony do nadnercza(y),a jego złośliwy charakter zmiany został potwierdzony za pomocą badań obrazowych lub biopsji. Stan kliniczny pacjenta musi pozwalać na agresywne postepowanie. W niektórych grupach pacjentów zasadne jest wykonanie adrenalektomii metodą laparoskopową lub retroperitoneoskopową. 

Autor:
Ewa Witkowska