Podstawowym celem badań przesiewowych w kierunku nowotworów jest zmniejszenie śmiertelności. W przypadku raka jelita grubego zalecanymi badaniami przesiewowymi jest badanie kału na krew utajoną, kolonoskopia i sigomidoskopia. Każdy chory niezależnie od płci od 50 roku życia powinien mieć wykonywane badanie kału na krew utajoną co roku, kolonoskopię co 10 lat lub sigmoidoskopię co 5 lat.

Na łamach New England Journal of Medicine opublikowano wyniki badania oceniającego wpływ sigomoidoskopii na częstość występowania i śmiertelność z powodu raka jelita grubego. Do badania włączono 154 900 kobiet i mężczyzn w wieku 55-74 lata. Badanych losowo przydzielono do grupy poddawanej regularnym sigmoidoskopiom co 3 lub 5 lat lub grupy pozbawionej takiego skriningu. 

Spośród chorych przydzielonych do grupy poddawanej skrinigowi (77 445 badanych) 83,5 proc. poddano wstępnej sigmoidoskopii na początku badania oraz sigmoidoskopii po 3 lub 5 latach. Wśród tych chorych zapadalność na raka jelita grubego wyniosła 11,9 przypadków na 10 000 osobolat (1012 zachorowań) vs 15,2/10 000 osobolat (1287 zachorowań) w grupie nie poddawanej skriningowi. Wynika z tego, że w grupie badanej przesiewowo uzyskano redukcję zachorowalności na raka jelita grubego o 21 proc. względem grupy nie badanej (RR=0,79, 95 proc. CI [0,72-0,85], p<0,001). Zmniejszenie zachorowalności zaobserwowano zarówno jeśli chodzi o raka w dystalnym odcinku jelita grubego (479 zchorowań vs 669 zachorowań; RR=0,71, 95 proc. CI [0,64-0,80], p<0,001) jak i w odcinku proksymalnym (512 zachorowań vs 595 zachorowań; RR=0,86, 95 proc. CI [0,76-0,97], p=0,01). Odnotowano 2,9 zgonów na 10 000 osobolat w grupie poddawanej sigmoidoskopii (252 zgony) vs 3,9 zgonów na 10 000 osobolat w grupie nie poddawanej skrinigowi (341 zgonów) – daje to redukcję zgonów o 26 proc. (RR=0,74, 95 proc. CI [0,63-0,87], p<0,001) w grupie badanej przesiewowo. Redukcja zgonów z powodu raka w dystalnym odcinku jelita grubego wyniosła 50 proc. (87 vs 175 zgonów; RR=0,50, 95 proc. CI [0,38-0,64], p<0,001). Nie zaobserwowano natomiast redukcji ryzyka zgonu z powodu raka w odcinku proksymalnym jelita grubego (143 vs 147 zgonów; RR=0,97, 95 proc. CI [0,77-1,22], p=0,81).

Podsumowując, badania skrinigowe pod postacią sigmoidoskopii redukują ryzyko zachorowania na raka jelita grubego (zarówno w jego odcinku proksymalnym jak i dystalnym) i śmiertelność z powodu raka w dystalnym odcinku jelita grubego.

Autor:

Ewa Witkowska